Καταιγιστικές είναι οι εξελίξεις σχετικά με τα θέματα εφαρμογής του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού και της άρνησης ορισμένων δήμων, μεταξύ αυτών και ο δήμος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, να εκδίδουν οι ΥΔΟΜ τους οικοδομικές άδειες μέχρι να αποφασίσει το ΣτΕ επί του θέματος.
Χθες το πρωί ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός απέστειλε εξώδικο προς το Δήμο 3Β και το κοινοποίησε προς τον Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής προκειμένου να προβεί στην ακύρωση των αποφάσεων, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του και ειδικότερα του ελέγχου νομιμότητας των πράξεων των ΟΤΑ.
Με απόφαση που εξέδωσε αυθημερόν ο Γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Γρηγόριος Ζαφειρόπουλος ακυρώνεται το διπλό «εντέλεσθαι» προς την ΥΔΟΜ του Δήμου 3Β για τις άδειες του ΝΟΚ.
Σημειώνεται ότι ο δήμαρχος στα 3Β και Α΄ Αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, ανακοίνωσε στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, ότι ο ίδιος εξέδωσε διπλό «εντέλεσθαι» προς την ΥΔΟΜ του Δήμου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης για να μη βγαίνουν άλλες οικοδομικές άδειες με τα μπόνους του ΝΟΚ για 2000 αδόμητες ιδιοκτησίες.
Το διπλό «εντέλσθαι» του δημάρχου είναι διαδικαστική πρακτική, ώστε να σταματήσει από την ΥΔΟΜ η έκδοση των οικοδομικών αδειών. Όπως έχει επισημάνει το ΥΠΕΝ, με ανακοίνωση του, οι Δήμοι δεν έχουν αρμοδιότητα να προχωρήσουν μονομερώς σε αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών με τα κίνητρα στη δόμηση και τα ύψη των κτιρίων του ΝΟΚ.
Δεδομένου λοιπόν ότι το πρώτο «εντέλεσθαι» του δημάρχου προς την ΥΔΟΜ εξουδετερώνεται από οφειλόμενη υπηρεσιακή απάντηση της ΥΔΟΜ προς τον Δήμαρχο ότι δεν έχει τη σχετική αρμοδιότητα εκδίδεται το δεύτερο και καθοριστικό «εντέλεσθαι» του δημάρχου, το οποίο η ΥΔΟΜ, καθώς προέρχεται από τον φυσικό της προϊστάμενο έχει υποχρέωση να εφαρμόσει Παράλληλα το διπλό «εντέλεσθαι» συνεπάγεται ότι την πλήρη ευθύνη για την υλοποίηση της εντολής του αναλαμβάνει ο δήμαρχος.
Η απαγόρευση είναι μη νόμιμη
Στην απόφαση που υπογράφει ο Γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής Γρηγόριος Ζαφειρόπουλος αναφέρεται ότι: «η απαγόρευση είναι μη νόμιμη διότι δεν εδράζεται σε καμία διάταξη νόμου και ως εκ τούτου έρχεται σε προφανή αντίθεση προς την αρχή της νομιμότητας που διέπει τη δράση της δημόσιας διοίκησης» και επισημαίνει ότι τα όργανα του δήμου έχουν υποχρέωση συμμόρφωσης χωρίς καθυστέρηση.
Το εξώδικο του ΤΕΕ
Η εξώδικη δήλωση – πρόσκληση – διαμαρτυρία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ) προς τους Δήμους Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης και Αλίμου τους ζητά, για λόγους ασφάλειας δικαίου καθώς και πρόδηλης εξυπηρέτησης του δημοσίου συμφέροντος, να προβούν άμεσα στην ανάκληση των αποφάσεων που έχουν λάβει περί αναστολής των οικοδομικών αδειών στην χωρική περιφέρεια των Δήμων τους, «επιφυλασσόμενοι άλλως για το σύνολο των εννόμων συνεπειών σας».
Το ΤΕΕ ζητά να ακυρωθούν αποφάσεις με τις οποίες οι δήμαρχοι ζητούν από τις Υπηρεσίες Δόμησης να επιβάλλουν στους μηχανικούς την κατάθεση επιπλέον δικαιολογητικών που δεν προβλέπει ο νόμος και εντέλλουν τους αρμόδιους υπαλλήλους να μην εκδίδουν άδειες δόμησης που περιλαμβάνουν χρήση των κινήτρων του ΝΟΚ.
Στο εξώδικο τονίζεται ότι «ουδεμία αρμοδιότητα έχει ο Δήμαρχος, αλλά και εν γένει τα όργανα των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ βαθμού, να εκδίδουν αποφάσεις περί αναστολής των οικοδομικών αδειών στην χωρική αρμοδιότητα του Δήμου τους», επομένως κάθε τέτοια απόφαση αναστολής έχει εκδοθεί από αναρμόδιο όργανο και οι αποφάσεις χαρακτηρίζονται ακυρωτέες ως μη νόμιμες, για λόγους ασφάλειας δικαίου.
Στο εξώδικο το ΤΕΕ επισημαίνει ότι το ζήτημα της συνταγματικότητας των άρθρων του ΝΟΚ, δυνάμει των οποίων χορηγούνται κίνητρα προσαύξησης του επιτρεπόμενου ύψους κτιρίων, έχει παραπεμφθεί (αρ.απ. 310/2024 του Ε Τμήματος) για κρίση ενώπιον της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπου και εκκρεμεί. Το ΤΕΕ τονίζει ότι σε κάθε περίπτωση μόνο τα αρμόδια όργανα της διοίκησης, που σε καμία περίπτωση δεν είναι οι ΟΤΑ, μπορούν να εξετάσουν και να λάβουν τυχόν απαιτούμενα μέτρα, αν απαιτείται, μέχρι την οριστική κρίση του δικαστηρίου.
Σχετικά με το θέμα, ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός δήλωσε: «Αναλύσαμε δημόσια γιατί είναι χρήσιμα, κρίσιμα και απαραίτητα τα κίνητρα του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού για περισσότερο κλιματικά ανθεκτικά κτίρια, με αύξηση συντελεστή δόμησης και ύψους. Επαναλαμβάνω: τα κίνητρα του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού για μείωση της κάλυψης στα νέα κτίρια, την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας και τη βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος είναι σύμφωνα με τις βέλτιστες διαθέσιμες πρακτικές σε διεθνές επίπεδο, απολύτως απαραίτητα για να συμβάλλουν στην επίτευξη των κλιματικών στόχων της χώρας και αναγκαία για μια καλύτερη ποιότητα ζωής των πολιτών σε ανθεκτικές πόλεις. Κάθε συζήτηση για περιορισμό ή κατάργησή τους υποθηκεύει το μέλλον της χώρας και των παιδιών μας και βλάπτει τις ζωές των πολιτών και το περιβάλλον. Είναι μάλιστα εξόχως αντιεπιστημονικό και βαθιά συντηρητικό να υποστηρίζεται ότι δήθεν υποβαθμίζεται η ζωή των πολιτών ή το αστικό περιβάλλον από τυχόν αύξηση του ύψους των κτιρίων, χωρίς μάλιστα να εξετάζονται καθόλου τα οφέλη από τα κίνητρα.
Το ΤΕΕ είναι θεσμοθετημένος Τεχνικός Σύμβουλος της Πολιτείας και οφείλει να ενημερώνει για σύνθετα τεχνικά ζητήματα. Για το ζήτημα του ΝΟΚ ζητήσαμε, επιπλέον, το αυτονόητο: να εφαρμόζεται ο νόμος. Δεν είδαμε ανταπόκριση από τους Δήμους που ξεκίνησαν αυτήν την πρωτοφανή ιστορία με τις παράνομες αναστολές έκδοσης οικοδομικών αδειών. Οφείλουμε να προασπίσουμε την επαγγελματική και επιστημονική εργασία των διπλωματούχων μηχανικών. Ζητάμε σήμερα και με εξώδικο επαναφορά στη νομιμότητα. Ο κάδε δήμος δεν είναι κάποιο ανεξάρτητο κρατίδιο ώστε άλλα να ισχύουν σε κάποιες δήθεν προνομιούχες περιοχές και άλλα στην υπόλοιπη χώρα.
Ο ΝΟΚ είναι σημαντικός γιατί, ουσιαστικά, βάζει σημαντικά περιβαλλοντικά κίνητρα τα οποία είναι απαραίτητα για τη ζωή των πολιτών σήμερα αλλά σίγουρα και για τις επόμενες γενιές. Επομένως θα πρέπει να υποστηριχθεί και να διατηρηθεί και να συνεχίσουν να υπάρχουν τα περιβαλλοντικά κίνητρα ή ακόμη και να αυξηθούν μελλοντικά.
Από εκεί και πέρα, για όποιες τυχόν μεμονωμένες περιπτώσεις παρατηρούνται υπερβολές, όσον αφορά συγκεκριμένα ζητήματα συνδυασμού διατάξεων που δεν ήταν στην πρόθεση του νομοθέτη και σωρευτικής εφαρμογής στο πολεοδομικό μέγεθος του ύψους – και μόνο, η κυβέρνηση πρέπει να παρέμβει και να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Μόνο για τις υπερβολές όμως, για μεμονωμένες περιπτώσεις, καθώς μόνο τέτοιες υπάρχουν, που οδηγούν σε πολύ υψηλότερα κτίρια από αυτά που συνήθως κατασκευάζονται ακόμα και σήμερα με τον ΝΟΚ. Και σίγουρα όχι για τα πράσινα κίνητρα της αύξησης συντελεστή δόμησης. Και για να το ξεκαθαρίζουμε: οι δήμοι που φωνάζουν τώρα δεν αντιδρούν για αυτές τις περιπτώσεις, αντίθετα επιδιώκουν την πλήρη αναστολή κάθε κινήτρου του ΝΟΚ για να διασφαλίσουν τοπικά μικροσυμφέροντα. Αυτές τις αποφάσεις αναστολής έκδοσης οικοδομικών αδειών ζητάμε σήμερα να ακυρωθούν».
Το αντάρτικο
Να σημειώσουμε ότι το «αντάρτικο» των Δήμων ξεκίνησε από την προσφυγή του Δήμου Αλίμου στο ΣτΕ για τη συνταγματικότητα του ΝΟΚ με το Ε’ Τμήμα του Ανώτατου Δικαστηρίου να δικαιώνει τον Δήμο και να στέλνει την υπόθεση στην Ολομέλεια.
Έκτοτε ξεκίνησε ένα τσουνάμι με πάγωμα των αδειών σε διάφορους δήμους, που προκάλεσε αναταραχή στο χώρο των εργολάβων και του real estate κι έφερε τις αντιπαραθέσεις οι οποίες προς το παρών οδηγούν σε αδιέξοδο.