Το παραδοσιακό πανηγύρι της Ζωοδόχου Πηγής στην Παναγία Γκαρικά Κερατέας, θα πραγματοποιηθεί και φέτος την Παρασκευή 10 Μαΐου μετά την πρωινή δοξολογία.
Η Θεία Λειτουργία θα τελεστεί από τις 7:30 π.μ έως 9:45 π.μ..
Αμέσως μετά και σύμφωνα με το έθιμο, θα προσφερθεί το καθιερωμένο φαγητό και θα ακολουθήσει παραδοσιακό γλέντι με ζωντανή μουσική!
Η εκκλησία
Πρόκειται για ένα ναό των μεταβυζαντινών χρόνων του 18ου αιώνος που έχει υποστεί όμως αρκετές ανακαινίσεις και μετατροπές. Η πρώτη ανακαίνιση έγινε το έτος 1865. Χαρακτηριστικό είναι το μεγάλο πέτρινο καμπαναριό με τις 6 καμπάνες στην είσοδο του περιβόλου, που προστέθηκε στην πρόσφατη ανακαίνιση του 2002. Επίσης άλλα χαρακτηριστικά είναι η εμφανής τοιχοποιία από αργολιθοδομή με τις αντηρίδες στήριξης στο βόρειο και νότιο τοίχο, όπως και η ύπαρξη κογχών εκατέρωθεν της κεντρικής αψίδας μολονότι ο ναός δεν είναι τρισυπόστατος. Στην τοιχοποιία είναι εμφανείς και οι προσθέσεις παλαιοχριστιανικών γλυπτών μελών.
Πανηγυρίζει τον Δεκαπενταύγουστο, ημέρα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και της Ζωοδόχου Πηγής, την Παρασκευή της Διακαινησίμου εβδομάδος του Πάσχα με πανηγυρικό εσπερινό και θεία Λειτουργία. Και στις δύο εορτές γίνεται πανηγύρι.
Ο ναός ανήκει στο συνηθισμένο τύπο της μονόχωρης βασιλικής, με ξύλινη, αμφικλινή κεραμωτή στέγη και διαστάσεις 7.95 x 11.00 μ., χωρίς τις αψίδες. Το ύψος του το κατατάσσει στα ευμεγέθη εξωκκλήσια με εσωτερική ευρυχωρία και αισθητή την κατακόρυφη διάσταση – που την τονίζουν ακόμη περισσότερο το νεώτερο καμπαναριό στη κορυφή της πρόσοψης και οι κατακόρυφες αντηρίδες στις πλάγιες πλευρές. Ο ναός καταλήγει στη δυτική πλευρά σε τρεις τρίπλευρες κόγχες. Κάθε κόγχη έχει στενόμακρο παράθυρο με μορφή πολεμίστρας ενώ η κεντρική αψίδα Ιερού είναι μεγαλύτερη από τις άλλες. Εντύπωση προξενεί η ύπαρξη τριών κογχών που δεν είναι συνηθισμένη σε μονόκλιτες βασιλικές.
Το εσωτερικό του ναού δίνει το αίσθημα ευρυχωρίας με άνετο φωτισμό από τα σχετικά μεγάλα τοξωτά ανοίγματα (δύο παράθυρα στο βόρειο τοίχο και θύρα εισόδου και παράθυρο στο νότιο τοίχο). Στο εσωτερικό υπάρχουν τα δύο ζευγάρια αντηρίδων στο βόρειο και νότιο τοίχο, όπου στηριζόταν παλιότερα η στέγη, πιθανά με τοξωτά σφενδόνια. Οι αντηρίδες αυτές υπάρχουν και στο εξωτερικό του ναού, όπως στον Άγιο Αντώνιο Κουβαρά. Σήμερα η στέγη είναι πλήρως ανακαινισμένη και στηρίζεται σε σύγχρονους μεγάλης διατομής ξύλινους δοκούς.
Το τέμπλο πέτρινο, είναι κτισμένο με επιμέλεια, σχηματίζει τριγωνική απόληξη και έχει τρία ανοίγματα, προς το Ιερόν Βήμα, την Πρόθεση και το Διακονικό. Ο ναός στερείται σήμερα αγιογραφιών.
Ιστορία – Παράδοση – Λαογραφικά
Ο ναός είναι κτισμένος σε ερείπια παλαιοχριστιανικού ναού. Παλαιότερα ήταν μοναστήρι, μάλλον ένα από τα πολλά που έκλεισε ο βασιλιάς Όθωνας, ενώ κατ’ άλλους χρησιμοποιείτο σαν νεκροταφειακός ναός.
Το όνομα Γκαρικά αποτελεί ονομασία της περιοχής και όχι προσωνύμιο της Παναγίας. Κατά τον Αθ. Αντωνίου η ευρύτερη περιοχή ονομαζότανε Γκαρικά και όταν κτίστηκε η εκκλησία πήρε το όνομα της περιοχής για να την ξεχωρίσουν ή να την αντιδιαστείλουν με άλλους ναούς της Παναγίας (π.χ. την Παναγία την Αμάχαιρη). Πάντως σε ομιλία του ο πρώην δήμαρχος της Κερατέας Στ. Ιατρού, επiχείρησε να αποδώσει την ονομασία Γκαρικά σαν προσωνύμιο της Παναγίας, από την αρβανίτικη λέξη γκούρ-κα (=πέτρες έχει) δηλαδή η Παναγία που έχει πέτρες, προφανώς βασιζόμενος στη χαρακτηριστική πέτρινη τοιχοποιία του ναού (εσωτερικά και εξωτερικά).
