Με στόχο να καταστεί μια εναλλακτική πύλη του Πειραιά, για την είσοδο τουριστών στην Αττική (και όχι μόνο), υλοποιείται από το ΤΑΙΠΕΔ η πώληση του πλειοψηφικού μεριδίου του Οργανισμού Λιμένος Λαυρίου (ΟΛΛ). Η υποβολή ενδιαφέροντος έχει προγραμματιστεί για τις 14 Μαΐου 2024 και όλα δείχνουν ότι δεν θα λάβει παράταση, υποδηλώνοντας έτσι το έντονο ενδιαφέρον.
Η ιστορία του λιμένα είναι άμεσα συνδεδεμένη με τα μεταλλεία της Αττικής ενώ στις αρχές της δεκαετίας του 1870 ήταν το μοναδικό λιμάνι της Ελλάδας στο οποίο προσορμίζονταν πλοία χωρητικότητας άνω των 1.600 τόνων για τη μεταφορά καύσιμης ύλης και μεταλλουργικών προϊόντων.
Στελέχη της λιμενικής βιομηχανίας εκτιμούν ότι ο συγκεκριμένος λιμένας έχει όλες τις προδιαγραφές προκειμένου να καθιερωθεί ως σημαντικό κέντρο τουριστικής ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.
Ο διαγωνισμός και η κίνηση του λιμανιού
Ειδικότερα, ο διαγωνισμός του ΤΑΙΠΕΔ αφορά στην απόκτηση πλειοψηφικού ποσοστού (τουλάχιστον 50% συν μία μετοχή) στο μετοχικό κεφάλαιο του Οργανισμού Λιμένος Λαυρίου.
Με τον τρόπο αυτόν, ο στρατηγικός επενδυτής θα έχει την πλειοψηφία και τον έλεγχο του management, αλλά το ΤΑΙΠΕΔ θα έχει ένα σημαντικό ποσοστό, επιδιώκοντας τη δημιουργία υπεραξιών μετά την αξιοποίηση και τον εκσυγχρονισμό του λιμένα.
Πρόκειται για μια νέα στρατηγική που ακολουθεί το ΤΑΙΠΕΔ, αφήνοντας κατά μέρος τις παλιές «αναγκαστικές» πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων και επιδιώκοντας περισσότερο την αξιοποίησή τους με τη μεγιστοποίηση των υπεραξιών και των επιστροφών σε δεύτερο χρόνο.
Στα ισχυρά σημεία του ΟΛΛ είναι η ανάπτυξή του ως λιμένας κρουαζιέρας και μαρίνας. Το σύνολο των επιβατών κρουαζιέρας για το 2023 ανήλθε σε 139.222 επιβάτες ενώ για το 2024 αναμένεται αύξηση κατά 20%.
Αυξητική τάση παρουσιάζει και η επιβατική κίνηση επιβατών και οχημάτων για τα πλοία της ακτοπλοΐας από το 2019 και μετά, με μικρή υποχώρηση το 2020 και 2021, χρονιές που υπήρχαν τα περιοριστικά μέτρα κατά της πανδημίας.
Ειδικότερα από το λιμάνι του Λαυρίου το 2019 αναχώρησαν συνολικά 238.370 επιβάτες και 69.520 οχήματα για Κυκλάδες και βόρειο Αιγαίο, το 2020 187.454 επιβάτες και 61.550 οχήματα, το 2021 228.363 επιβάτες και 75.896 οχήματα, το 2022 301.255 επιβάτες και 94.934 οχήματα και το 2023 318.142 επιβάτες και 100.584 οχήματα.
Αντίστοιχη ραγδαία αύξηση της κίνησης εμφανίζεται σε εμπορευματικό πεδίο. Η διακίνηση χύδην ξηρού φορτίου στο λιμάνι του Λαυρίου πέρυσι ανήλθε σε 70.000 τόνους, από 52.000 τόνους το 2022 και μόλις 8.000 τόνους από το 2019 και πριν.
Μόνο η διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων χωλαίνει και βρίσκεται σε χαμηλότερα επίπεδα απ’ ό,τι στο παρελθόν. Πέρυσι διακινήθηκαν μόλις 8.000 εμπορευματοκιβώτια, από 18.000 που ήταν το 2018. Στελέχη κοντά στη διαδικασία αναφέρουν ότι υπάρχουν όρια στην ανάπτυξη του λιμανιού ως εμπορευματική πύλη της χώρας, λόγω απουσίας επαρκούς χερσαίας ζώνης.
Έτσι, ο νέος επενδυτής που θα φέρει το ΤΑΙΠΕΔ θα εστιάσει στην τουριστική αξιοποίηση. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι η δημιουργία ενός δεύτερου λιμένα κρουαζιέρας στην Αττική είναι μια δραστηριότητα που τη «σηκώνει» η αγορά, δεδομένου του κορεσμού του Πειραιά, αλλά και των υψηλών τελών ελλιμενισμού που εφαρμόζει η Cosco στον ΟΛΠ. Εξάλλου, ο λιμένας Λαυρίου βρίσκεται πιο κοντά στα κοσμοπολίτικα νησιά του Αιγαίου αλλά και στο αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος».
Και δεν είναι μόνον η κρουαζιέρα. Το Λαύριο αναμένεται να λειτουργήσει και έως μία «υπερμαρίνα» φιλοξενίας σκαφών της Αττικής. Ο λιμένας φιλοξενεί μαρίνα 150 θέσεων ελλιμενισμού σκαφών και ήδη προχωρεί σχέδιο υπερδιπλασιασμού της με την προσθήκη επιπλέον 195 (πλωτών) θέσεων σκαφών. Προς την κατεύθυνση αυτήν, ήδη έχει εξασφαλιστεί η σχετική χρηματοδότηση. Η πιο σημαντική επένδυση, ωστόσο, είναι η δημιουργία μαρίνας super-yacht που σχεδιάζεται στη νότια πλευρά του λιμένα. Η επένδυση αυτή αναμένεται να ξεκινήσει αφού εγκατασταθεί ο νέος στρατηγικός επενδυτής.
Αντίθετα, η διαδικασία επέκτασης της υφιστάμενης μαρίνας ήδη υλοποιείται, όπως επίσης η διαδικασία ενεργειακής αυτονόμησης των δραστηριοτήτων του λιμένα μέσω ΑΠΕ. Η διοίκηση του λιμένα στοχεύει στη δημιουργία πάρκου φωτοβολταϊκών. Με τον τρόπο αυτόν το ΤΑΙΠΕΔ και η διοίκηση του λιμένος φέρνουν χρονικά πιο μπροστά επενδύσεις (τις οποίες στο παρελθόν θα έκανε ο επενδυτής), οι οποίες με τη σειρά τους φέρνουν πιο μπροστά έσοδα στον παραχωρησιούχο και, κατά συνέπεια, μεγαλύτερα έσοδα κατά τη μετοχοποίηση του λιμένα, αλλά και έπειτα από αυτήν.
Το ίδιο ισχύει με το φωτοβολταϊκό και αιολικό πάρκο που τώρα προωθούν για υλοποίηση στον λιμένα ο ΟΛΛ και το ΤΑΙΠΕΔ. Το μοντέλο δε αυτό αναμένεται να ακολουθηθεί και στα επόμενα λιμάνια προς αξιοποίηση, αλλά και σε άλλα περιουσιακά στοιχεία του ΤΑΙΠΕΔ.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι στην αρμοδιότητα του ΟΛΛ βρίσκονται και άλλοι δύο μικροί λιμενίσκοι, εκατέρωθεν του βασικού λιμένα, πρόκειται για τους λιμενίσκους Βρομοπουσίου και Λεγραινών. Η συνέχιση, ωστόσο, αυτού του καθεστώτος των λιμενίσκων θα επανεξεταστεί κατά τη μετοχοποίηση του λιμένα.
Ενδιαφέρον από κολοσσούς κρουαζιέρας
Το ΤΑΙΠΕΔ θα αξιολογήσει τις Εκδηλώσεις Ενδιαφέροντος που θα υποβληθούν έως τις 14 Μαΐου και θα προσκαλέσει όλους τους Ενδιαφερόμενους που θα κριθεί ότι πληρούν τα Κριτήρια Προεπιλογής της Πρόσκλησης να συμμετάσχουν στη δεύτερη φάση της Διαγωνιστικής Διαδικασίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο λιμάνι έχουν ήδη εκφράσει ενδιαφέρον οι εταιρείες κρουαζιέρας MSC Cruises αλλά και η Carnival αλλά και μεγάλες εταιρείες που συνδέονται με τη δραστηριοποίηση των σκαφών αναψυχής.
Μάλιστα στελέχη της ΜSC έχουν ήδη πραγματοποιήσει ενημερωτικές συναντήσεις για το συγκεκριμένο λιμάνι με δραστηριοποίηση των κρουαζιερόπλοιων της για 10 μήνες σε ετήσια βάση σε Αιγαίο και σε λιμάνια της Μεσογείου.
