Ήταν 12 Φεβρουαρίου του 1976 όταν συνέβη η μεγάλη αλλά και αναπόφευκτη σύγκρουση των Σπαταναίων με τις αστυνομικές δυνάμεις. Οι ντόπιοι δεν ήθελαν επ’ ουδενί λόγω τα κτήματά τους στον Μεσογείτικο κάμπο … να γίνουν αεροδρόμιο. Οι συγκρούσεις ήταν σκληρές, μεταξύ των χωροφυλάκων και των κατοίκων της περιοχής, που οδήγησαν σε αιματηρή συμπλοκή και συλλήψεις!
Στις 19 Ιανουαρίου 1972, όταν η τότε κυβέρνηση της Χούντας ανακοίνωσε πως επρόκειτο να κατασκευαστεί το νέο αεροδρόμιο Αθηνών κατόπιν σχετικής μελέτης στην περιοχή των Σπάτων, το οποίο θα εγκαινιαζόταν το 1979 αλλά λόγω της τότε παγκόσμιας πετρελαϊκής κρίσης αναβλήθηκε προσωρινά και το Δεκέμβριο του 1981 ακυρώθηκε.
Πέρασαν περίπου δύο δεκαετίες για να πραγματοποιηθεί το συγκεκριμένο έργο στα Σπάτα, ύστερα από πολλές διαμαρτυρίες. Στις 5 Σεπτεμβρίου 1996, στο ίδιο σημείο, έγινε η τελετή θεμελίωσης του αεροδρομίου της Αθήνας “Ελευθέριος Βενιζέλος” από τον τότε πρωθυπουργό, Κώστα Σημίτη. Ο ίδιος το εγκαινίασε στις 27 Μαρτίου 2001.
Επεισόδια κατοίκων με την χωροφυλακή
Ο αναβρασμός που επικρατούσε στην πόλη όλες τις προηγούμενες ημέρες έφτασε στο αποκορύφωμά του, με αποτέλεσμα να σημειωθούν επεισόδια ανάμεσα στους κατοίκους της και τις αστυνομικές δυνάμεις. Η γη των Σπάτων που θα γίνονταν οι εργασίες είχε αμπέλια και ελαιόδεντρα και η δέσμευση της από τις αρχές θα στερούσε έσοδα από τους ντόπιους.
Από τις 10:00 το πρωί έως την 01:30 το μεσημέρι της 12ης Φεβρουαρίου, κάτοικοι της περιοχής, στην πλειοψηφία τους αγρότες, συγκρούστηκαν με δυνάμεις της Χωροφυλακής, με αποτέλεσμα να τραυματιστούν 27 χωροφύλακες και τέσσερις κάτοικοι της περιοχής. Επιπλέον πέντε άτομα συνελήφθησαν και έκατσαν στο εδώλιο του κατηγορουμένου ως υποκινητές των επεισοδίων .
Μάλιστα οι εφημερίδες της εποχής κυκλοφόρησαν με πρωτοσέλιδα “Μάτωσαν τα Σπάτα“, “Άγριες συμπλοκές μεταξύ Χωροφυλακής και Σπαταναίων” και “Μάχη στα Σπάτα για το αεροδρόμιο”.
Αφορμή των επεισοδίων στάθηκε η ανέγερση ενός φυλακίου από τους κατοίκους των Σπάτων στην περιοχή όπου επρόκειτο να κατασκευαστεί το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Στις 11 Φεβρουαρίου 1976, εκατοντάδες εθελοντές έχτισαν το φυλάκιο από τσιμεντόλιθους, με πρόθεση τις επόμενες ημέρες να χτιστούν κι άλλα.
Γράφει για εκείνη την ημέρα ο Ριζοσπάστης: «Ισχυρές δυνάμεις της χωροφυλακής με ρόπαλα, ασπίδες, μάσκες, δακρυγόνα, περικύκλωσαν το μικρό συμβολικό φυλάκιο. Οι δυνάμεις της χωροφυλακής μαζί με τον εισαγγελέα έφτασαν στις 9:45 το πρωί και ζήτησαν από τον, συγκεντρωμένο γύρω από το «φυλάκιο», κόσμο να διαλυθεί. Οι κάτοικοι απάντησαν ότι δεν θα φύγουν, ώσπου να φτάσει στο σημείο ο Δήμαρχος, Δήμος Μπότσαρης, που, μαζί με τη Συντονιστική Επιτροπή Μεσογείων, είχε πάει στο Τεχνικό Επιμελητήριο, για να ενημερωθεί σχετικά με τα αποτελέσματα των εργασιών για το αεροδρόμιο.
Λίγο αργότερα, στις 10:00 το πρωί, η χωροφυλακή επιτέθηκε, εκτοξεύοντας δεκάδες δακρυγόνα και πυροβολώντας στον αέρα, ενάντια στους χίλιους περίπου Σπαταναίους, που είχαν στο μεταξύ συγκεντρωθεί.
Οι κάτοικοι οπισθοχώρησαν, τοποθετώντας τα τρακτέρ γύρω από το «φυλάκιο» για να το προστατεύσουν. Παράλληλα, όλες οι καμπάνες της πόλης χτυπούσαν πένθιμα.
Τελικά, το συνεργείο κατεδάφισης, που ήταν μαζί με τη χωροφυλακή, γκρέμισε το φυλάκιο των Σπαταναίων. Όμως, και ύστερα το γκρέμισμα, η δυναμική επίδειξη συνεχίστηκε, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να υποχρεωθούν να καταφύγουν στα γύρω αμπέλια για να σωθούν από τα δακρυγόνα.
Η αστυνομική παρέμβαση είχε ως αποτέλεσμα να προκληθούν συμπλοκές μεταξύ των κατοίκων και των δυνάμεων της χωροφυλακής. Πολλοί κάτοικοι των Σπάτων τραυματίστηκαν και αρκετοί μεταφέρθηκαν σε νοσοκομεία της Αθήνας.
Ανακοίνωση της χωροφυλακής αναφέρει ότι οι χωρικοί των Σπάτων αναποδογύρισαν ένα αυτοκίνητο της χωροφυλακής.
Αργά το βράδυ ανακοινώθηκαν τα ονόματα των πέντε συλληφθέντων Σπαταναίων, οι οποίοι θα προσήχθησαν στον εισαγγελέα με την κατηγορία της αντίστασης κατά της αρχής».
«Παίζουν με τη ζωή μας»
«Ο αγώνας του λαού των Σπάτων για να μη γίνει το αεροδρόμιο στα Μεσόγεια είναι αγώνας ύπαρξης», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Δήμαρχος Σπάτων, Δήμος Μπότσαρης, αμέσως μετά τα επεισόδια.
«Από το 1972 μας έχουν δεσμεύσει, με απόφαση του υπουργού Μεταφοράς, 42.000 στρέμματα που ούτε να καλλιεργήσουμε μπορούμε, ούτε να μεταβιβάσουμε. Με ποιο δικαίωμα η κυβέρνηση έχει αφήσει τόσες χιλιάδες οικογένειες χωρίς καμία περιουσία; Με ποιο δικαίωμα τις κοροϊδεύει τόσο ανέντιμα; Την ηθική ευθύνη για ό,τι έγινε σήμερα έχει ο υπουργός Μεταφορών, που παίζει με τη ζωή και την ύπαρξή μας» συνέχισε ο Δήμαρχος.
πληροφορίες – foto: spata-artemis.com
